ŚWIĘTUJEMY! SOROKI! lub Powitanie Pięknej Wiosny🌺🍀🌷☀
Co to jest za czas? Co to za święto? Z tradycji Słowian …..
Hura! Doczekaliśmy!
Wiosna nadeszła, ptaki śpiewają, słońce grzeje, a my rozkwitamy! I jeszcze świętujemy tak wspaniałe święto jak „Soroki”.
Po raz pierwszy udało mi się je obchodzić w ubiegłym roku na Białorusi. W licznym i przyjaznym towarzystwie, rozwiązywaliśmy supełki, odstraszaliśmy zimę, kłopoty i nieszczęścia zabawą i radością: śpiewaliśmy piosenki, tańczyliśmy w kręgu, cieszyliśmy się słońcem i wiosną, żegnając Zimę i witając Wiosnę. Dzień był magiczny. Pogoda dopisywała: słońce tego dnia rozpieszczało nas swoim ciepłem, błękitne niebo, szum strumieni, ptaszki wesoło ćwierkały. Ziemia budziła się po zimowym śnie, a my razem z nią.
Słowianie zawsze oczekiwali wiosny, witali, przywoływali, krzyczeli, aby przyszła z ciepłem, z dobrą pogodą, z chlebem, z bogatym urodzajem:
„Wiosno piękna! Na czym przyszłaś? – „Na grzędzie, Na cienkiej, Na desce, Na śpiewającej. Z obfitym chlebem, Z wysokim lnem! … ”
Przywoływanie wiosny rozpoczyna się, kiedy pokazuje to sama natura: śniegi topnieją, kapie z dachów, ptaki zaczynają wiosennie i radośnie śpiewać. Główne święto w tym czasie – to święto równonocy wiosennej – „Soroki”.
Według kalendarza zima kończy się w tym dniu – wiosna rozpoczyna się, dzień i noc zrównują się. W tym dniu, światło i ciemność, dzień i noc są równo podzielone po 12 godzin. Pory roku na półkulach zmieniają się, jeśli na półkuli południowej jest jesieni, na północnej – wiosna, i odwrotnie. Słońce wschodzi dokładnie na wschodzie i zachodzi dokładnie na zachodzie.
W tych momentach energetyka człowieka zmienia się jak woda w naczyniu, do którego włożono przewód elektryczny i podłączono napięcie. Organizm człowieka napełnia się siłą i ciepłem. Istotne jest tutaj, aby woda i naczynie były czyste – dlatego w przeddzień święta zaleca się post.
U Słowian istnieje wyraźne przekonanie, że są dwa święta, poświęcone Czarnobogu i Bjałobogu, początkom ich dominacji nad ziemią. 22 września Czarnobóg zamyka ziemię na czterdzieści zamków. A każdy kto będzie przetwarzał/uprawiał ziemię – będzie ukarany. 22 marca przychodzi Białobóg, otwiera ziemię, i można ją teraz już orać i uprawiać.
Równonoc wiosenna – to święto młodego Słońca, przebudzającego Ziemię z długiego snu. Mitologiczne znaczenie – to otwarcie z czterdziestu zamków, na które ziemia została zamknięta. Czterdzieści – to epicka liczba, oznaczająca ”obfitość/mnóstwo ”.
Wierzono, że w dniach równonocy przybywają dusze przodków do domów swych krewnych, wcielając się w ptaki. W związku z tym, w tym czasie należy wspominać przodków i świętować „Dziady”. Na „Soroki” z samego rana nasi przodkowie musieli złamać 40 gałązek, rozerwać 40 sznurków lub rozwiązać 40 węzłów. Takim działaniem człowiek pokazywał, że jest silniejszy od złych Duchów, że Wiosna i ciepło dają mu pełne wsparcie.
Do święta Wiosny przygotowywano się wcześniej: czyszczono, usuwano wszystkie śmieci nagromadzone w czasie zimy. Kobiety okadzały w kącikach dom wrzosem lub jałowcem, zapalając go na patelni. Wtedy wszyscy domownicy skakali przez ten ogień w celu oczyszczenia się przed uszkodzeniami i chorobami. W każdym domu święto rozpoczynało się od tego, że rano gospodyni stawała w pobliżu pieca, w którym wypiekała czterdzieści skowronków. To wypiekanie miało rytualne znaczenie, i jak tylko upiekł się pierwszy skowronek, rzucano go w ogień – rezygnowano z tej części ciała niebieskiego, która służyła człowiekowi na Ziemi. Pieczone ptaki rozsyłano krewnym i przyjaciołom, rozdawano dzieciom, a te z krzykiem i gromkim śmiechem biegły przywoływać skowronki, a wraz z nimi i Wiosnę.
„Skowronki, przylatujcie, Zimną zimę unoście, Ciepłą wiosnę przynoście: Zima nas umęczyła, Cały chleb nam zjadła!”
Na Białorusi, podstawowe przekąski podczas tego święta to specjalne ciastka – galepy. Piecze się 40 sztuk tych ciastek. Dorośli przywoływali wiosnę na wzgórzach, śpiewając pieśni wiosenne, tańcząc w kręgu. Dzieci ze „skowronkami” wspinały się na hangary, dachy, drzewa. Tam gdzie nie było pagórków, obrzędy Powitania Wiosny zazwyczaj odbywały się podczas pierwszej odwilży.
Powitanie Wiosny świętowało się na podwyższonym miejscu, o wschodzie Słońca. Przybywano wcześnie, aby zobaczyć o świcie wschodzące Słońce:
„Słoneczko, Słoneczko, Piękne …….! Wyjrzyj zza góry, tak do wiosennej pory! ”
Patrząc jaki jest wschód Słońca osądzano, jaki będzie urodzaj lub przepowiadano swój los na nadchodzący rok. Na święto przynoszono malowane jajka (jajka – kraszanki). Ten Obyczaj nie jest chrześcijański(!), a historyczny, naturalny, z życia wzięty. Jajko – to symbol wszechświata, malowane we wszystkich kolorach Słońca i Wiosny – czerwony, żółty, pomarańczowy, zielony.
Wierzono, że od tego dnia nowy rok w pełni wchodzi w swoje prawa, rozpoczyna się w pełni.
Instruktorka Elena Bykova.
Tłumaczenie z języka rosyjskiego: Małgorzata Daniło-Gorlewicz